Οι φραστικές καταδίκες του Ισραήλ δεν θα σταματήσουν το
μαρτύριο της Γάζας ούτε το δράμα της Δυτικής Όχθης
Του ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Την περασμένη Πέμπτη συμπληρώθηκαν 600 ημέρες από τη στιγμή
που το Ισραήλ ξεκίνησε την εκστρατεία στη Γάζα. «Θα αντιμετωπίσουμε
ανθρωπόμορφα κτήνη και θα φερθούμε αναλόγως», είχε πει ο τότε υπουργός Αμυνας
Γιόαβ Γκάλαντ. «Ενα ολόκληρο έθνος είναι υπεύθυνο» για τις πολύνεκρες επιθέσεις
της Χαμάς, υποστήριξε ο πρόεδρος Ισαάκ Χέρτσογκ, για να συμπληρώσει: «Θα
πολεμήσουμε μέχρι να τους σπάσουμε τη σπονδυλική στήλη». Ο πρωθυπουργός
Μπέντζαμιν Νετανιάχου ζήτησε «να αφανιστούν οι Αμαληκίτες», μια βιβλική αναφορά
στην ενσάρκωση του Κακού, ενώ ο αντιπρόεδρος της Βουλής Νισίμ Βατουρί καλούσε
τον στρατό «να αφανίσει τη Γάζα από την επιφάνεια της Γης» και ο υπουργός
Πολιτιστικής Κληρονομιάς Αμιχάλι Ελιγιάχου τον παρότρυνε να ρίξει πυρηνική
βόμβα.
Στο διάστημα που μεσολάβησε, η Γάζα έγινε ακατοίκητη, με τη
μεγάλη πλειονότητα των κτιρίων να έχει καταστραφεί και πάνω από 54.000
Παλαιστινίους να έχουν χάσει τη ζωή τους. Δύο πρόσφατα περιστατικά συμπύκνωσαν
τη φρίκη μπροστά στα μάτια της κεραυνοβολημένης ανθρωπότητας. Την Παρασκευή 23
Μαΐου η παιδίατρος Αλάα αλ Ναζάρ είδε να φτάνουν στο νοσοκομείο όπου εργαζόταν,
στη Χαν Γιουνίς, τα απανθρακωμένα και διαμελισμένα πτώματα των εννέα από τα
δέκα παιδιά της που σκοτώθηκαν από ισραηλινή επίθεση στο σπίτι τις οικογένειας.
Δύο ημέρες αργότερα, η εξάχρονη Ουάρντ Τζαλίλ έχασε τη μητέρα και τα έξι
αδέλφια της όταν το Ισραήλ βομβάρδισε το σχολείο όπου είχε καταφύγει η
οικογένεια, μαζί με πολλούς άλλους εκτοπισμένους.
Παρ’ όλη τη θηριωδία της, η εκστρατεία του Ισραήλ, με
αποκορύφωμα την εν εξελίξει επιχείρηση «Αρματα του Γεδεών» (άλλη μια Βιβλική
αναφορά), δεν έχει πετύχει τους διακηρυγμένους στόχους της. Την περασμένη
Κυριακή, η εφημερίδα Haaretz έγραφε ότι, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της
στρατιωτικής ηγεσίας, η Χαμάς, αν και αποκεφαλισμένη, διατηρεί δύναμη 40.000
μαχητών, περίπου τόσων όσοι ήταν στη διάθεσή της στις 7 Οκτωβρίου του 2023.
Σε αυτό το φόντο, ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου αποφάσισε να
χρησιμοποιήσει ως πολιτικό όπλο την πείνα. Από τις 2 Μαρτίου και επί περίπου 80
ημέρες, κηρύχθηκε ολοκληρωτικός αποκλεισμός, με αποτέλεσμα να μην περάσει μέσα
στη Γάζα ούτε ένα φορτηγό με τρόφιμα, νερό, φάρμακα ή μορφίνη για τα
χειρουργεία και τους ακρωτηριασμούς.
Οι εικόνες του λιμού και τα βίντεο από τις σπαρακτικές
τραγωδίες των τελευταίων εβδομάδων προκάλεσαν έντονη αποστροφή στη διεθνή κοινή
γνώμη, αναγκάζοντας ακόμη και κυβερνήσεις στενών συμμάχων του Ισραήλ να λάβουν
αποστάσεις από τον Νετανιάχου. Οι ηγέτες Γαλλίας, Βρετανίας και Καναδά
απείλησαν με κυρώσεις, ενώ Παρίσι και Ριάντ προετοιμάζουν διεθνή διάσκεψη υπό
την αιγίδα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, από 17 έως 20 Ιουνίου, με αντικείμενο την
αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους.
Στο μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Ενωση έθεσε υπό επανεξέταση τη
συμφωνία σύνδεσης με το Ισραήλ, κάτι που είχαν ζητήσει 17 χώρες-μέλη με
πρωτοβουλία της Ολλανδίας. Ακόμη και η Γερμανία, που δεν ψήφισε την απόφαση,
ξεπέρασε το ιστορικό της ταμπού, κληρονομιά του Ολοκαυτώματος, με τον
καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς να ασκεί σκληρή κριτική στο Ισραήλ.
Καθώς οι επιλογές του μετέτρεπαν το Ισραήλ σε κράτος-παρία, ο
Νετανιάχου έκανε ένα βήμα πίσω, αλλά μόνο για να προχωρήσει δύο βήματα εμπρός.
Από την εργαλειοποίηση της πείνας προχώρησε στην εργαλειοποίηση της
ανθρωπιστικής βοήθειας. Αποδέχθηκε περιορισμένη είσοδο τροφίμων –εντελώς
ανεπαρκή, σύμφωνα με τον ΟΗΕ– βάζοντας σε εφαρμογή ένα σχέδιο που είχε
εκπονήσει από τον Νοέμβριο: να μη διανέμεται η βοήθεια από την υπηρεσία UNRWA
του ΟΗΕ, που διαθέτει τις ανάλογες υποδομές και πείρα δεκαετιών, αλλά από μια
νεοσύστατη ΜΚΟ που ακούει στο όνομα «Ανθρωπιστικό Ιδρυμα για τη Γάζα» (GHF),
υπό τον αυστηρό έλεγχο του ισραηλινού στρατού.
Πρόκειται για οργάνωση-φάντασμα, που εμφανιζόταν να έχει έδρα
στην Ελβετία και επικεφαλής έναν απόστρατο λοχία των Αμερικανών πεζοναυτών
ονόματι Τζέικ Γουντ, ο οποίος παραιτήθηκε ύστερα από τη διεθνή κατακραυγή. Ο
πρώην υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Αβιγκντόρ Λίμπερμαν αποκάλυψε ότι τα
χρήματα για την GHF έρχονταν από το ισραηλινό υπουργείο Αμυνας και τη μυστική
υπηρεσία Μοσάντ. Υπηρεσίες σεκιούριτι στην GHF προσφέρει η αμερικανική εταιρεία
Safe Reach Solutions.
Η πρεμιέρα της GHF σε ένα απομονωμένο σημείο κοντά στη Ράφα,
την περασμένη Τρίτη, βάφτηκε στο αίμα. Eνας Παλαιστίνιος σκοτώθηκε και 48
τραυματίστηκαν όταν πλήθος απελπισμένων παραβίασε το συρματόπλεγμα όπου τους
είχαν μαντρωμένους, με τον ισραηλινό στρατό να εκτοξεύει προειδοποιητικά πυρά.
Είχε προηγηθεί το ταπεινωτικό σκανάρισμα βιομετρικών χαρακτηριστικών των
Παλαιστινίων που περίμεναν για ώρες τη βοήθεια
κάτω από τον καυτό ήλιο. Την επομένη, άλλοι τέσσερις Παλαιστίνιοι
σκοτώθηκαν όταν πλήθος πεινασμένων εισέβαλε σε αποθήκες του Παγκόσμιου
Επισιτιστικού Προγράμματος του ΟΗΕ.
Oπως έγραφε στην ισπανική «El Pais» η πανεπιστημιακός Λουθ
Γκόμεθ: «Εκείνο που δεν λογαριάζει ποτέ το Ισραήλ είναι η ανθρώπινη υπόσταση
των Παλαιστινίων, με τη δική τους συνείδηση ως πολιτικών υποκειμένων. Η
ιδιωτικοποίηση και στρατιωτικοποίηση της βοήθειας μέσω της GHF τους υποβιβάζει
σε αγέλη μαντρωμένων ζώων και αποκαλύπτει την αποικιοκρατική ουσία του
σιωνιστικού σχεδίου».
Υπάρχει και η πιο πρακτική πλευρά της εργαλειοποίησης. Oπως
έγραψαν οι «Times of Israel» και η γαλλική «Le Figaro», τα σημεία διανομής της
βοήθειας έχουν επιλεγεί ώστε να συγκεντρωθεί ο μεγάλος όγκος του παλαιστινιακού
πληθυσμού σε τρεις «νεκρές ζώνες»: μία κοντά στην Πόλη της Γάζας, στον Βορρά,
μία στο Ντέιρ αλ Μπάλαχ, στο κέντρο και μία στο αλ Μαουάσι, στο κέντρο της
Λωρίδας. Στριμώχνοντας 2,1 εκατομμύρια Παλαιστινίους σε μια έκταση μόλις 90
τετραγωνικών χιλιομέτρων, ο ισραηλινός στρατός εκτιμά ότι θα μπορέσει να
πολεμήσει πιο αποτελεσματικά τη Χαμάς και να καταλάβει το 75% της Λωρίδας, από
το 40% που υπολογίζεται ότι κατέχει σήμερα.
Αλλά το σχέδιο για επέκταση της κατοχής δεν περιορίζεται στη
Γάζα. Την Πέμπτη, η κυβέρνηση Νετανιάχου ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει στην
κατασκευή 22 νέων εποικισμών στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη. Οπως απροκάλυπτα
δήλωσε ο υπουργός Αμυνας Ισραελ Κατς, πρόκειται για «στρατηγική κίνηση για να
εμποδιστεί η εγκαθίδρυση παλαιστινιακού κράτους που θα απειλούσε το Ισραήλ».
Απολύτως συνένοχη του Νετανιάχου εμφανίζεται η Ουάσιγκτον. Με
τα περί "Ριβιέρας της Μέσης Ανατολής" ο Τραμπ έδωσε το σύνθημα για
την εθνοκάθαρση σε βάρος των Παλαιστινίων. Στη συνέχεια συνεργάστηκε στην
εργαλειοποίηση της ανθρωπιστικής βοήθειας και τις προάλλες κατάθεσε σχέδιο
εκεχειρίας κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του Ισραήλ.
Αλλά και οι μέχρι τώρα αντιδράσεις της Ευρώπης στην «τελική
λύση» του Παλαιστινιακού που οραματίζεται ο Νετανιάχου δεν τον αποθαρρύνουν στο
ελάχιστο. Μάλιστα, είναι πολύ ασθενέστερες από τις φωνές που υψώνονται μέσα στο
ίδιο το Ισραήλ – όπως του απόστρατου υποστρατήγου και αρχηγού της
κεντροαριστερής αντιπολίτευσης Γιαΐρ Γκολάν, που είπε ότι «ένα υγιές κράτος δεν
σκοτώνει μωρά για διασκέδαση» ή του πρώην πρωθυπουργού Εχούντ Ολμέρτ, ο οποίος
αναγνώρισε ότι η χώρα του διαπράττει εγκλήματα πολέμου.
Αν η Ε.Ε. θέλει πράγματι να μη χρεωθεί την ντροπή για όσα
συμβαίνουν στη Γάζα, έχει τα μέσα να το δείξει: το 2024 οι εισαγωγές της από το
Ισραήλ έφτασαν τα 15,9 δισ. ευρώ, ενώ την ίδια χρονιά το εβραϊκό κράτος
εισέπραξε 831 εκατ. δολάρια από τη συμμετοχή του σε 900 ερευνητικά σχέδια στο
πλαίσιο του προγράμματος Horizon. Για την ώρα, τίποτα δεν δείχνει ότι οι
Ευρωπαίοι ηγέτες –με τις τιμητικές εξαιρέσεις της Ιρλανδίας και της Ισπανίας–
είναι έτοιμοι να περάσουν από τα λόγια στα έργα.
Καθημερινή, 1 Ιουνίου 2025
Σχόλια