1

75 χρόνια από την Αντιφασιστική Νίκη!

 

Αντιγράφουμε την ανάρτηση του Π. Παυλίδη στο facebook

 

Η Αντιφασιστική Νίκη ήταν πρωτίστως νίκη του Κόκκινου Στρατού, της ΕΣΣΔ, του σοβιετικού καθεστώτος. Νίκη που κερδήθηκε με αφάνταστες θυσίες, τεράστιες απώλειες (26.6000.000 στρατιωτών και αμάχων), υπεράνθρωπες προσπάθειες των σοβιετικών πολιτών στα μέτωπα και τα μετόπισθεν.

Ήταν νίκη για την ΕΣΣΔ, αλλά και όλη την προοδευτική ανθρωπότητα, για όλους τους λαούς που αγωνίζονταν ενάντια στο φασισμό, την αποικιοκρατία και τον ιμπεριαλισμό, την εξουσία του κεφαλαίου. Ήταν νίκη των χθεσινών προλετάριων που αποτίναξαν την εξουσία των καπιταλιστών και γαιοκτημόνων και σε σύντομο χρονικό διάστημα, μόλις δύο δεκαετιών, πραγματοποίησαν ένα τεράστιο κοινωνικό, οικονομικό, τεχνολογικό και πολιτιστικό άλμα.

Ήταν νίκη των πολιτών της ΕΣΣΔ που τα αφεντικά της ναζιστικής Γερμανίας και των άλλων φασιστικών καθεστώτων και, μαζί μ’ αυτά, οι αντικομμουνιστικές οικονομικές και πολιτικές ελίτ της «πολιτισμένης» καπιταλιστικής Ευρώπης θεωρούσαν υπανθρώπους, κατώτερες φυλές, «ορδές της στέπας», «κτήνη που ενεργούν βάσει ζωωδών ενστίκτων», όπως έγραφε ο Γκέμπελς στο άρθρο του για τη «Μυστηριώδη ρώσικη ψυχή».

Ο πόλεμος των λαών της ΕΣΣΔ ήταν πατριωτικός-για την υπεράσπιση της πατρίδας από έναν εξαιρετικά θανάσιμο εχθρό.

Ήταν όμως και πόλεμος ταξικός, ενάντια στις συσπειρωμένες, κάτω από τις ναζιστικές σημαίες, ληστρικές-αρπακτικές καπιταλιστικές δυνάμεις του μεγαλύτερου μέρους της τότε Ευρώπης, οι οποίες στήριξαν άμεσα ή έμμεσα την πολεμική προσπάθεια της Γερμανίας στη “σταυροφορία” εναντίον του κομμουνισμού.

Αλλά ήταν και πόλεμος ταξικός στο εσωτερικό της χώρας.

Ας μη μας διαφεύγει ότι όχι αμελητέος αριθμός σοβιετικών πολιτών-αντιπάλων του σοβιετικού καθεστώτος είδε στην εισβολή των ναζιστικών στρατευμάτων την ευκαιρία και το έρεισμα για την ανατροπή της σοβιετικής εξουσίας και την εξάλειψη των κοινωνικών σχέσεων που αυτή υπερασπιζόταν. Από τους κατοίκους των κατεχόμενων σοβιετικών εδαφών, καθώς και από τους σοβιετικούς αιχμαλώτους πολέμου περίπου 1.200.000 εντάχθηκαν στις ένοπλες δυνάμεις του εχθρού ή σε συνεργαζόμενους με αυτόν σχηματισμούς και πολέμησαν εναντίον του Κόκκινου Στρατού: μαχητές σε μεραρχίες των SS (από Ουκρανούς, Εσθονούς, Λετονούς, Λευκορώσους, κατοίκους του Καυκάσου και της Κεντρικής Ασίας) και σώματα Κοζάκων, βοηθητικό προσωπικό-Hiwi σε μονάδες της Βέρμαχτ, μέλη κατοχικών αστυνομικών δυνάμεων-ταγμάτων ασφαλείας, μαχητές συμμαχικών της Βέρμαχτ εθνικών σχηματισμών, όπως ο περιβόητος РОА (Ρωσικός Απελευθερωτικός Στρατός)- ένοπλη δύναμη Ρώσων εθνικιστών υπό την ηγεσία του στρατηγού Βλάσοφ. Στις αντισοβιετικές δυνάμεις που έδρασαν κατά τη διάρκεια του πολέμου στα γεωγραφικά όρια της ΕΣΣΔ (σε κατεχόμενες και μη περιοχές) θα πρέπει να προστεθούν και οι αυτόνομοι –συνεργαζόμενοι με τους κατακτητές– εθνικιστικοί σχηματισμοί, όπως ο «Λιθουανικός Στρατός της Ελευθερίας»-LLA, ο «Ουκρανικός Αντάρτικος Στρατός»-УПА, ο Ουκρανικός Εθνικός Στρατός»-УНА και οι ποικίλες αντισοβιετικές, ισλαμικές αντάρτικες οργανώσεις στον Βόρειο Καύκασο.

Επρόκειτο κυρίως για αντικομμουνιστικές δυνάμεις οι οποίες εκπροσωπούσαν τάξεις και στρώματα που επλήγησαν σφόδρα από τη διαδικασία οικοδόμησης του σοσιαλισμού στη χώρα. Για αρκετές από αυτές τις δυνάμεις η αντισοβιετική δράση στη διάρκεια του πολέμου αποτελούσε συνέχεια των οξύτατων και παρατεταμένων συγκρούσεων με το σοβιετικό καθεστώς που έλαβαν χώρα στα τέλη του 1920 και στη διάρκεια της δεκαετίας του 1930, όταν σε εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες (υπανάπτυξη και φτώχεια στο εσωτερικό, εχθρική περικύκλωση στο εξωτερικό) επιχειρήθηκε η γενικευμένη κατάργηση της ιδιωτικής ιδιοκτησίας στις πόλεις και στην ύπαιθρο, σε συνάρτηση με τη γρήγορη (πλην όμως απολύτως αναγκαία) εκβιομηχάνιση και την, εν πολλοίς, βίαιη (πλην όμως απαραίτητη για την εκβιομηχάνιση) κολεκτιβοποίηση της αγροτικής οικονομίας.

Σήμερα, βεβαίως, όλες αυτές οι δυνάμεις που υπηρέτησαν στα ναζιστικά στρατεύματα ή συνεργάστηκαν μαζί τους βρίσκουν δικαίωση ή ακόμη και εξιδανίκευση στις εθνικιστικές αφηγήσεις που, σε ποικίλους βαθμούς, συμμετέχουν στη συγκρότηση της εθνικής ιδεολογίας αρκετών καθεστώτων που προέκυψαν από τη διάλυση της ΕΣΣΔ.

Η νίκη των σοβιετικών όπλων είχε κοσμοϊστορική σημασία! Δεν έσωσε μόνο την ανθρωπότητα από τα γενοκτονικά σχέδια των Ναζί, αλλά άλλαξε σημαντικά τον παγκόσμιο συσχετισμό δύναμης. Δημιούργησε τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την επακόλουθη τεσσαρακονταετία των πιο μαζικών και αποφασιστικών στην ιστορία εξεγερσιακών-απελευθερωτικών εγχειρημάτων των λαών.

Η τελική ήττα-ανατροπή του σοβιετικού καθεστώτος σήμαινε και την ακύρωση σημαντικού μέρους των γεωπολιτικών ανατροπών που επέφερε η Αντιφασιστική Νίκη. Η σημερινή Ευρώπη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, με τις αχαλίνωτα επιθετικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις του δυτικού της μέρους και τα αντικομουνιστικά καθεστώτα του ανατολικού, η Ευρώπη της γενικευμένης επέλασης του κεφαλαίου εναντίον της εργασίας, του ραγδαία εξαπλούμενου εθνικισμού/φασισμού, του ρατσισμού και της ξενοφοβίας είναι, εν πολλοίς, θεμελιωμένη στην ακύρωση των ευεργετικών για τους λαούς συνεπειών της Αντιφασιστικής Νίκης.

Γι’ αυτό και σε όλες τις κυρίαρχες πολιτικές εκφράσεις της (φιλελεύθερες, σοσιαλδημοκρατικές, ακροδεξιές-φασιστικές) μισεί βαθύτατα την Αντιφασιστική Νίκη. Η Ευρωατλαντική Δύση, η Δύση της ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας και των αιματηρών κατακτητικών επεμβάσεων στον πλανήτη δεν μπορεί παρά να μισεί την Αντιφασιστική Νίκη, ως νίκη που κατήγαγε πρωτίστως η ΕΣΣΔ και ο Κόκκινος Στρατός. Γι’ αυτό και καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να αποσιωπήσει, να συκοφαντήσει και να παραμορφώσει το περιεχόμενο και τη σημασία της.

Ας μη μας διαφεύγει όμως ότι και η σημερινή Ρωσία, η Ρωσία του Πούτιν και των ολιγαρχών του πλούτου, είναι θεμελιωμένη στην ακύρωση των αποτελεσμάτων της Αντιφασιστικής Νίκης. Ήταν η Ρωσία αυτή που, ως η πλέον ισχυρή Δημοκρατία της πρώην ΕΣΣΔ, με επικεφαλής μια άθλια συμμαχία διεφθαρμένων κρατικών και κομματικών γραφειοκρατών με τις μαφιόζικες συμμορίες της σοβιετικής παραοικονομίας, έπαιξε τον πλέον αποφασιστικό ρόλο στη διάλυση της χώρας.

Βεβαίως το καπιταλιστικό καθεστώς της Ρωσίας «τιμά» την Αντιφασιστική Νίκη, διοργανώνει σχετικές τελετές και παρελάσεις και σίγουρα γνωρίζει πολύ καλά πώς να διαχειρίζεται προς όφελός του τη μνήμη και τα συναισθήματα των πολιτών του που σχετίζονται με τη νίκη αυτή. Για γεωπολιτικούς λόγους, αλλά και εσωτερικούς πολιτικούς, έχει μεγάλο συμφέρον να αξιοποιεί την ιστορική μνήμη και κληρονομιά της Αντιφασιστικής Νίκης.

Όμως και αυτό το καθεστώς δεν είναι λιγότερο αντισοβιετικό και αντικομμουνιστικό από τα άλλα, ασχέτως αν δεν εκδηλώνει την αντισοβιετική του στάση με τον ίδιο τρόπο. Γι’ αυτό και αναφέρεται στον φασισμό χωρίς την παραμικρή αναφορά στα κοινωνικο-ταξικά αίτια που τον γεννούν, προβάλλει την Αντιφασιστική Νίκη ως νίκη της Ρωσίας (μιας μεταφυσικά διαχρονικής ρωσικής εθνο-κρατικο-πολιτιστικής οντότητας) και όχι ως νίκη της πολυεθνικής ΕΣΣΔ, του σοβιετικού-σοσιαλιστικού καθεστώτος. Γι’ αυτό και αποσιωπά τον ρόλο του κομμουνιστικού κόμματος της ΕΣΣΔ, των εκατομμυρίων σοβιετικών κομμουνιστών και, βεβαίως, της σοβιετικής ηγεσίας στη μεγάλη πολεμική αναμέτρηση με τον φασισμό (ενώ συχνά διεξάγει προπαγανδιστικό πόλεμο εναντίον τους).

Εβδομήντα πέντε χρόνια μετά την Αντιφασιστική Νίκη η συγκρότηση της ιστορικής μνήμης αποτελεί ζήτημα σφοδρής ιδεολογικής σύγκρουσης. Ο πόλεμος συνεχίζεται στα βιβλία της ιστορίας γιατί κατ’ ουσίαν ποτέ δεν σταμάτησε στα πεδία των κοινωνικών μαχών και των γεωπολιτικών αντιπαραθέσεων.

Σήμερα, ο αγώνας για την υπεράσπιση της κληρονομιάς που μας άφησε η Αντιφασιστική Νίκη δεν αφορά μόνο τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης, αλλά συνάπτεται άμεσα με την ανάπτυξη σύγχρονων αγώνων ενάντια στο φασισμό, αλλά και ενάντια στους σύγχρονους πολεμοκάπηλους και ιμπεριαλιστές (ΗΠΑ/ΝΑΤΟ/ΕΕ), ενάντια στην κεφαλαιοκρατική κοινωνία, η οποία γεννά το φασισμό!

Αν η ιστορική μνήμη δεν αφορά μόνο το παρελθόν, αλλά συνάπτεται με την υιοθέτηση στάσεων απέναντι στις αντιθέσεις του παρόντος, καθώς και με τη διαμόρφωση ιδεωδών και στόχων για το μέλλον, τότε η μνήμη της Αντιφασιστικής Νίκης συνιστά διαχρονική πηγή έμπνευσης και εμψύχωσης των ανθρώπων που αγωνίζονται για τη δημιουργία ενός κόσμου αυθεντικής συντροφικότητας και αλληλεγγύης!