Η κραυγαλέα εύνοια όλων των κυβερνήσεων προς το τραπεζικό κεφάλαιο μέσω της αναβαλλόμενης φορολογίας

Η κραυγαλέα εύνοια όλων των κυβερνήσεων προς το τραπεζικό κεφάλαιο μέσω της αναβαλλόμενης φορολογίας

Η αναβαλλόμενη φορολογία είναι η διαφορά ανάμεσα στον φόρο που θα έπρεπε να πληρώσει μια επιχείρηση στο κράτος βάσει των αποτελεσμάτων που προκύπτουν από τα ισοζύγια της (Λογιστική Βάση) και τον φόρο που πληρώνει τελικά στο κράτος βάσει της φορολογικής νομοθεσίας (Φορολογική Βάση).

Ο αναβαλλόμενος φόρος προκύπτει όταν ένα έσοδο ή ένα έξοδο αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα χρήσεως αλλά το φορολογικό όφελος ή η επιβάρυνση αναβάλλεται και πραγματοποιείται σε μεταγενέστερο χρόνο.

Πρακτικά, οι αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις αφορούν φόρους την πληρωμή των οποίων η επιχείρηση έχει αναβάλει για το μέλλον.

Η αναβαλλόμενη φορολογία είναι μια διμερής συμφωνία μεταξύ επιχειρήσεων και Δημοσίου προκειμένου ζημιές παρελθουσών χρήσεων να διευκολύνουν την κερδοφορία. Πρακτικά, η αναβαλλόμενη φορολογία επιμερίζει το βάρος των ζημιών σε μελλοντικές χρήσεις.

Το ύψος της αναβαλλόμενης φορολογίας εξαρτάται από το μέγεθος της ζημιάς αλλά και από τους εταιρικούς φορολογικούς συντελεστές. Όσο μεγαλύτεροι είναι αυτοί οι συντελεστές τόσο υψηλότερο είναι και το ειδικό αποθεματικό που σχηματίζεται στο παθητικό του ισολογισμού. 

Στην ελληνική περίπτωση, η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται ιδιαίτερα μετά το γελοίο κούρεμα χρέους (PSI) to 2012 και το 2013. Από την ανταλλαγή και το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων που κατείχαν, οι τράπεζες κατέγραψαν ζημιές 27 δισ. Ευρώ. Αυτές μεταφράσθηκαν σε αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις περίπου 10 δισ. ευρώ.

Το 2015 η κατάσταση των τραπεζών επιδεινώθηκε (λόγω των τεστ αντοχής της ΕΚΤ που κατέγραψαν μεγαλύτερα προβλήματα), οπότε ο αναβαλλόμενος φόρος έφθασε τα 20 δις ευρώ.

Το κράτος διευκόλυνε θεσπίζοντας την αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση έναντι του Δημοσίου (DTC). Με βάση το εργαλείο αυτό οι τράπεζες εφόσον συνεχίζουν να γράφουν ζημιές είναι υποχρεωμένες να αυξήσουν το μετοχικό κεφάλαιο τους δίνοντας μετοχές στο δημόσιο κατά το ποσό της φορολογικής ωφέλειας που είχαν. Ουσιαστικά δηλαδή κρατικοποιούνται.

Η αναβαλλόμενη φορολογία διαμορφώθηκε το 2015 σε 16 δις ευρώ και έκτοτε το μέγεθος του μένει σταθερό καθώς οι τράπεζες δεν εμφανίζουν κέρδη. Όμως, με τη συμπαιγνία όλων των διαδοχικών κυβερνήσεων (ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ) και με «δημιουργική λογιστική» διαχείρισης των ζημιών στους ισολογισμούς τους, η ρήτρα μετατροπής του αποθεματικού σε μετοχές δεν ενεργοποιήθηκε ποτέ. Έτσι οι τράπεζες έμειναν σε ιδιωτικά χέρια.

Όμως το πρόβλημα παραμένει και δεν προβλέπεται να επιλυθεί μέσα στο ορατό μέλλον καθώς οι ελληνικές τράπεζες παραμένουν ζόμπι. Μάλιστα συνιστούν μία ελληνική πρωτοτυπία – που κρύβεται γιατί αμαυρώνει την εικόνα της επιτυχίας των Προγραμμάτων Οικονομικής Προσαρμογής (Μνημονίων) – καθώς οι ελληνικές τράπεζες έχουν το μεγαλύτερο ύψος αναβαλλόμενης φορολογίας στην ΕΕ (αντιστοιχεί σχεδόν στο 84% των εποπτικών τους κεφαλαίων).

Μέσα στις κουτοπόνηρες λύσεις που συζητούνται μεταξύ τραπεζών και κυβερνήσεων είναι η πώληση των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων σε άλλες επιχειρήσεις. Είναι ο πιο φθηνός τρόπος για τις τράπεζες καθώς οι εναλλακτικές του να αυξήσουν το μετοχικό κεφάλαιο τους ή να καταγράψουν κέρδη και να φορολογηθούν δεν τις συμφέρουν. Όμως η πώληση πώληση των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων σε άλλες επιχειρήσεις θα ζημιώσει το δημόσιο επιβαρύνοντας το δημόσιο χρέος. Διάφορα σχέδια για το χρηματοπιστωτικό σύστημα, όπως ο «Ηρακλής» (με την παροχή κρατικών εγγυήσεων), κινούνται ακριβώς στην κατεύθυνση αυτή.

Όλα τα συστημικά κόμματα και κυβερνήσεις επιμελώς κρύβουν ότι χάρισαν τα λεφτά του ελληνικού λαού στις τράπεζες και ότι για να τις ξελασπώσουν ακόμη περισσότερο θα φορτώσουν το δημόσιο χρέος με επιπρόσθετα βάρη.

Ο κόσμος της εργασίας και η ανατρεπτική Αριστερά οφείλει να φέρει στο προσκήνιο το ζήτημα αυτό και να απαιτήσει να πληρώσει άμεσα το τραπεζικό κεφάλαιο τις φορολογικές υποχρεώσεις του. Πρόκειται όχι απλά για ειρωνεία αλλά για πραγματικό χλευασμό όταν η μεγάλη εργαζόμενη πλειονότητα της χώρας στενάζει κάτω από την φορολογία να ευνοείται με τέτοιο σκανδαλώδη τρόπο το κεφάλαιο.