Πώς το δευτερεύον μέτρο προστασίας (μάσκες στα σχολεία) έγινε βασικό και ίσως μοναδικό
του Δημήτρη Μητρόπουλου
Ο “πόλεμος” για τη μάσκα στα σχολεία είναι μια τραγική έκφραση του “δεν υπάρχει εναλλακτική” στην οικονομία, στην κοινωνία, στον κόσμο. Όλοι ήξεραν τον Ιούνιο ότι από Σεπτέμβριο θα έχουμε μια ειδική σχολική χρονιά σε καθεστώς πανδημίας.
Πως προετοιμάστηκε το Υπουργείο Παιδείας; Πέρασε τροπολογία για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, υπονοώντας ότι αργά η γρήγορα τα σχολεία θα κλείνουν και η εκπαίδευση θα αντικαθίσταται από την εξ αποστάσεως. Όταν ζορίσουν τα πράγματα – και η κυβέρνηση φρόντισε αυτό το ζόρι να έρθει από το Σεπτέμβριο με τον τρόπο που άνοιξε τον τουρισμό και επίσπευσε το δεύτερο κύμα του κορωνοϊού – τα παιδιά θα κάνουν μάθημα από τον υπολογιστή. Είτε με κάμερα στην τάξη είτε με διπλοβάρδιες από τον ίδιο εκπαιδευτικό. Το πρωί ο εκπαιδευτικός θα κάνει στο μισό τμήμα στην τάξη, το απόγευμα στο άλλο μισό με σύγχρονη τηλεκπαίδευση. Προς το παρόν δεν επιλέγεται αυτή η λύση, αλλά η πλήρης λειτουργία των τμημάτων. Σύντομα όμως είναι πιθανό να τεθεί.
Τι έλεγε η αντιπολίτευση (ΣΥΡΙΖΑ) τον Ιούνιο; Κακώς άνοιξε η κυβέρνηση τα σχολεία τον Ιούνιο και χάλασε το φοβερό πείραμα της τηλεκπαίδευσης! Εναντιώθηκε φυσικά στο να μπουν κάμερες στην τάξη, αλλά υπερθεμάτιζε την επέκταση και ενίσχυση της τηλεκπαίδευσης ως λύση σε συνθήκες πανδημίας. Σε σχολεία και σωματεία έδωσε μάχες για να μην ακουστεί το αίτημα ζωντανά σχολεία με διορισμούς εκπαιδευτικών και όχι τηλεκπαιδευση ως λύση για την πανδημία.
Το τραγικό είναι ότι αυτή τη μάχη την έδωσαν μαζί με το ΚΚΕ, το οποίο το Μάιο και τον Ιούνιο είχε ως κεντρικό αίτημα το “πάρτε τάμπλετ για σωστή τηλεκπαίδευση για όλους”. Αίτημα που στις τωρινές του ανακοινώσεις έχει αποσυρθεί και αντικατασταθεί από το αυτονόητο.
Ποιο είναι όμως το αυτονόητο;
Στα σχολεία, από το Σεπτέμβριο, έπρεπε να αποφευχθεί ο συνωστισμός και να τηρηθούν μέτρα ατομικής υγιεινής. Έπρεπε επίσης να προφυλαχθούν οι ευπαθείς ομάδες (μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί). Και κυρίως έπρεπε να προφυλαχθεί η εκπαιδευτική διαδικασία.
Πρακτικά μιλάμε για τμήματα έως 12-15 μαθητές και επειδή δεν είμαστε Κίνα να χτιστούν εκατοντάδες κτίρια σε λίγες βδομάδες, χιλιάδες επιπλέον διορισμοί εκπαιδευτικών για λειτουργία πρωί απόγευμα των διπλάσιων τμημάτων, συνεργεία καθαρισμού για απολυμάνσεις, επιπλέον εκπαιδευτικούς για ειδικές διαδικασίες σε μαθητές που ανήκουν (αυτοί ή οι γονείς τους) σε ευπαθείς ομάδες.
Για να λυθεί αυτή η δύσκολη εξίσωση είναι προφανές ότι χρειάζεται μια τεράστια κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού και κυρίως πόροι. Όμως όταν το νεοφιλελεύθερο επιχείρημα “δεν υπάρχει λεφτόδεντρο” έχει ποτίσει τόσο τις συνειδήσεις, ώστε και η αντιπολίτευση αλλά και το ΚΚΕ να λένε τον Ιούνιο “μα δεν είναι εφικτό να γίνουν τόσες χιλιάδες διορισμοί για διπλά τμήματα”, η κατάληξη είναι αυτή που ζούμε.
Ένα δευτερεύον μέτρο προστασίας, η μάσκα, έχει γίνει το βασικό. Να θυμίσουμε ότι ο ίδιος ο κ. Τσιόδρας στην ενημέρωσή του στις 4 Αυγούστου, επικαλούμενος διεθνείς μελέτες είπε ότι η φυσική αποστασιοποίηση παίζει μεγαλύτερο ρόλο στον περιορισμό της μετάδοσης του ιού από ό,τι η χρήση μάσκας.
Το πρωτεύον λοιπόν αποτρεπτικό μέτρο, η φυσική αποστασιοποίηση, στο βαθμό που απαιτεί πόρους, δηλαδή στο βαθμό που πρέπει να σπάσει το δόγμα της λιτότητας, δεν συζητείται. Η κατάληξη είναι το βολικό για την κυβέρνηση δίπολο, από τη μία διάφοροι συνωμοσιολόγοι που καβαλούν το κύμα του ανορθολογισμού και οργανώνονται εναντίον της μάσκας, και από την άλλη η κυβέρνηση που θα τους κυνηγάει, θα τους κατεβάζει τις ιστοσελίδες κοκ.
Σε μια κοινωνία που έχει δηλητηριαστεί – κυρίως από την ήττα του 2015 – με την πεποίθηση πως ό,τι είναι δύσκολο για το κεφάλαιο συνιστά απαγορευμένη διεκδίκηση για την κοινωνία, καταλήξαμε να θεωρούμε φυσιολογικό να ταΐζονται τα κυβερνητικά ΜΜΕ με μερικές δεκάδες εκατομμύρια, αλλά αδιανόητο να δίνονταν το ίδιο ποσό για να είχαμε καθολικά τεστ στις πύλες εισόδου της χώρας.
Αντίστοιχα στην εκπαίδευση, αφού η απαίτηση μισών τμημάτων-διπλάσιων εκπαιδευτικών-ειδικών διαδικασιών για ευπαθείς ομάδες, βγαίνει «εκτός πλαισίου» της νεοφιλελεύθερης πολιτικής, φτάσαμε στη διένεξη για το αν ο μαθητής θέλει ή δε θέλει να φορέσει τη μάσκα, ή αν ο καθηγητής κάνει ή δεν κάνει διπλοβάρδιες τηλεκπαίδευσης. Αυτή η διένεξη είναι πιο εύκολη, πιο εφικτή, πιο κοντινή στην κυρίαρχη ιδεολογία και πρακτική και φυσικά πολύ πιο βολική.
Κατά κάποιο τρόπο είναι ο ίδιος “ρεαλισμός” που οδήγησε τους “μακεδονομάχους” κατά χιλιάδες σε διαδηλώσεις και φτηνούς τσαμπουκάδες για το όνομα μιας πιο αδύναμης χώρας, αλλά σε παθητική παρακολούθηση πολεμικών σκαφών μιας πιο ισχυρής χώρας σε νερά που διεκδικεί το ελληνικό κράτος.
Πίσω στα σχολεία: Το σχέδιο του Υπουργείου είναι δεδομένο. Ανοίγουμε χωρίς ουσιαστικά μέτρα, ο ιός εξαπλώνεται πιο γρήγορα, μετά ο καθένας συνεχίζει μέσω υπολογιστή. Η ατομική ευθύνη μπαίνει ξανά στο τιμόνι, η εκπαίδευση διαλύεται, η μαθησιακή διαδικασία απονεκρώνεται. Αυτό θα συμβεί, κι ας μην έχει κανείς αμφιβολία.
Εμείς, γονείς και εκπαιδευτικοί, έστω και καθυστερημένα, μπορούμε αντί για τις μάσκες (και με δεδομένη την αποδοχή τους ως ένα οριακό έστω μέτρο προστασίας), να κινητοποιηθούμε και να ζητήσουμε πολύ σημαντικότερα και αποδοτικότερα μέτρα όπως το σπάσιμο των τμημάτων και τους μαζικούς διορισμούς των αντίστοιχων εκπαιδευτικών;