Όλα κύλησαν ήρεμα στις εκλογές της Κυριακής 26 Μαρτίου στο νησί της Καραϊβικής. Πάνω από έξι εκατομμύρια ψηφοφόροι προσήλθαν στις κάλπες για να ψηφίσουν τους 470 υποψηφίους για την συγκρότηση της Εθνοσυνέλευσης Λαϊκής Εξουσίας. Σύμφωνα με την πρόεδρο της Εθνικής Εφορευτικής Επιτροπής Αλίνα Μπαλσέιρο η συμμετοχή ανήλθε στο 75,9% με το 90,28% των ψηφοδελτίων να είναι έγκυρα, το 6,22% λευκά και το 3,50% άκυρα. Όλοι οι υποψήφιοι εγκρίθηκαν από τους εκλογείς και σύντομα η Εθνοσυνέλευση θα συγκροτηθεί σε σώμα, με το 55,3% των βουλευτών να είναι γυναίκες, το 45.5% αφρικανικής καταγωγής, το 20% νέοι κάτω των 35 ετών και μέσο όρο ηλικίας τα 46 χρόνια. Το 95,3% επίσης κατέχει πτυχίο πανεπιστημιακής ή ανώτερης εκπαίδευσης.
Την ικανοποίησή τους για το αποτέλεσμα δήλωσαν πολλοί Κουβανοί αξιωματούχοι, μεταξύ των οποίων και ο πρόεδρος της απερχόμενης εθνοσυνέλευσης Εστέμπαν Λάσο, σύμφωνα με τον οποίο η μεγάλη συμμετοχή στις εκλογές «είναι επίδειξη πολιτικής συνείδησης, λαϊκής συμμετοχής και σοσιαλιστικής δημοκρατίας». Ο υπουργός Εξωτερικών Μπρούνο Ροντρίγκεζ με ένα tweet τόνισε ότι το αποτέλεσμα των εκλογών επιβεβαίωσε την απόφαση των Κουβανών να συνεχίσουν να αντιστέκονται, να μάχονται και να βαθύνουν την Επανάσταση. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο πρόεδρος της χώρας Μιγκέλ Ντίας Κανέλ που δήλωσε ότι «ο κουβανικός λαός είπε την τελευταία λέξη εν μέσω δύσκολων συνθηκών για την χώρα και τον κόσμο. Ο μοναδικός δρόμος που έχουμε να ακολουθήσουμε είναι να συμμορφωθούμε με την λαϊκή ετυμηγορία».
Η ικανοποίηση των Κουβανών αξιωματούχων βασίζεται σε δύο λόγους. Ο πρώτος έχει να κάνει με τη διεθνή εκστρατεία δυσφήμισης που ενορχήστρωσε η κυβέρνηση των ΗΠΑ, και πρόθυμα ακολούθησαν τα περισσότερα κυρίαρχα ΜΜΕ, με στόχο την υπονόμευση της συμμετοχής στις εκλογές και την απαξίωση του δημοκρατικού συστήματος της Κούβας. Η κυρίαρχη σκέψη στην Δύση, που έχει αυτοχριστεί ως υπερασπίστρια της ελευθερίας και της δημοκρατίας, έχει αναγάγει τη φιλελεύθερη δημοκρατία με τις «ελεύθερες και δίκαιες εκλογές» ως κορωνίδα της κοινωνικο-πολιτικής οργάνωσης της ανθρωπότητας. Στοχοποιείται έτσι η Κούβα ως ένα μονοκομματικό καθεστώς με εκλογές παρωδία, ηγέτες δικτάτορες και έναν λαό που χρειάζεται την βοήθεια της πεφωτισμένης Δύσης για να επιστρέψει στον δρόμο του ενάρετου βίου.
Η Κούβα μπορεί να μην υιοθετεί το κυρίαρχο μοντέλο δημοκρατίας της Δύσης, έχει ωστόσο ένα σύνθετο και ζωηρό σύστημα δημοκρατίας που διαπερνά το σύνολο των κοινωνικών και πολιτικών θεσμών οργάνωσης από τη γειτονιά, τον χώρο δουλειάς και το πανεπιστήμιο μέχρι τους ανώτερους πολιτικούς θεσμούς διακυβέρνησης. Η ημέρα των εκλογών είναι μόνο το επισφράγισμα αυτής της διαδικασίας που κρατάει μήνες και ενσωματώνει ιδέες, προβλήματα και συζητήσεις χιλιάδων συνελεύσεων που απαρτίζονται από εκατομμύρια πολίτες. Το βασικό στοίχημα για τους επικριτές της Κούβας ήταν μια διευρυμένη αποχή από την εκλογική διαδικασία που θα απονομιμοποιούσε το σύνολο της δημοκρατικής συγκρότησης της κοινωνίας. Το αποτέλεσμα μάλλον δεν κρίνεται ικανοποιητικό για αυτούς καθώς η συμμετοχή ήταν αυξημένη κατά 1,8% σε σχέση με το δημοψήφισμα για την αλλαγή του οικογενειακού κώδικα λίγους μήνες πριν, και κατά 7,36% σε σχέση με τις τελευταίες δημοτικές εκλογές. Από την άλλη, παράγοντας προβληματισμού για την πολιτική ηγεσία της Κούβας πρέπει να είναι η αύξηση της αποχής κατά περίπου 9,5% σε σχέση με τις τελευταίες βουλευτικές εκλογές του 2018. Σημαντικό ποιοτικό στοιχείο είναι και η συμμετοχή του 90% των πολιτών στις συνελεύσεις που εξέλεξαν τους υποψηφίους ανά γειτονιά, περιφέρεια, εργασιακό χώρο κλπ.
Η δεύτερη πηγή ικανοποίησης για την κουβανική ηγεσία είναι η υψηλή συμμετοχή εν μέσω οξύτατης οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, που εν μέρει αποδίδεται στο οικονομικό τραύμα της πανδημίας που ακόμα χάσκει. Κάθε αναστάτωση της οικονομικής ζωής του νησιού πολλαπλασιάζεται από τις ασφυκτικές κυρώσεις που έχει επιβάλλει η Ουάσινγκτον τις τελευταίες έξι δεκαετίες. Την τρομακτική πτώση του ΑΕΠ κατά 11% το 2020 ακολούθησε η ανάπτυξη με 2% και 3% το 2021 και 2022. Ο επίσημος πληθωρισμός κινήθηκε πάνω από 30% το 2022 ενώ σε βασικά προϊόντα υπολογίζεται σε πολύ μεγαλύτερο, ίσως και διπλάσιο ποσοστό. Σύμφωνα με επίσημα και ανεπίσημα στοιχεία, η στέρηση εξωτερικού συναλλάγματος από την πτώση του τουρισμού οδήγησε στη μεγαλύτερη έξοδο μεταναστών από την χώρα από την δύσκολη εποχή της δεκαετίας του 1990.
Λογική συνέπεια των παραπάνω ήταν και οι πρωτοφανείς διαδηλώσεις τον Ιούλιο του 2021 που πυροδοτήθηκαν από ελλείψεις σε βασικά αγαθά. Είναι αλήθεια ότι ο διεθνής τύπος και οι εχθρικές κυβερνήσεις της Δύσης μεγιστοποίησαν το εύρος και τη μαχητικότητα αυτών των κινητοποιήσεων. Είναι εξίσου αλήθεια ωστόσο, ότι οι συνθήκες ζωής του κουβανικού λαού επιδεινώθηκαν σημαντικά τα τελευταία χρόνια και η πολιτική ηγεσία το γνωρίζει πολύ καλά. Ο λαός της επίσης γνωρίζει πολύ καλά ότι κατά ένα μεγάλο ποσοστό οι υπεύθυνοι αυτής της επιδείνωσης βρίσκονται στην Ουάσινγκτον, το Μαϊάμι και τη Νέα Υόρκη. Η υψηλή συμμετοχή στις εκλογές αποδεικνύει ότι το συντριπτικά μεγαλύτερο τμήμα της κοινωνίας στηρίζει αποφασιστικά την επανάσταση αλλά ταυτόχρονα περιμένει και λύσεις που θα απαλύνουν τα προβλήματα και θα οδηγήσουν την Κούβα σε καλύτερα μονοπάτια.
Η κουβανική ηγεσία θα δουλέψει συστηματικά το επόμενο διάστημα ώστε να πείσει την νεολαία της χώρας να παραμείνει πιστή στην επανάσταση και να αξιοποιήσει δημιουργικά τις ικανότητες της προς όφελος της πατρίδας της. Ελπίδα της είναι ότι η νεολαία θα διαπνέεται από το φρόνημα του 29χρονου Ελιάν Γκονζάλεζ, του εκλεγμένου πλέον βουλευτή της πόλης Καρντένας που είχε βρεθεί στο επίκεντρο της διαμάχης Αβάνας και Ουάσινγκτον μετά από ένα ναυάγιο στο στενό της Φλόριντα. Η μητέρα του Ελιάν, μαζί με άλλους 9 συμπατριώτες της, επιχείρησε το 1999 να κάνει το επικίνδυνο ταξίδι μέχρι το Μαϊάμι.
Το πλεούμενο τους ναυάγησε στα ανοικτά των ακτών της Φλόριντα και ο μοναδικός επιζών ήταν ο 5χρονος Ελιάν, που κρατήθηκε στην ζωή χάρη σε ένα σωλήνα μέχρι που τον περισυνέλεξε ένας Αμερικανός ψαράς. Η κοινότητα των Κουβανών εξόριστων στο Μαϊάμι απαίτησε να παραμείνει το παιδί σε συγγενείς του στο έδαφος των ΗΠΑ, ενώ η υπόλοιπη οικογένεια ζήτησε την επιστροφή του στην Κούβα. Η θυελλώδης δικαστική διαμάχη που ξεκίνησε είδε τον Φιντέλ Κάστρο να διαδηλώνει μπροστά στην αμερικανική πρεσβεία στην Αβάνα και τον πατέρα του Ελιάν να ταξιδεύει στις ΗΠΑ ώστε να καταθέσει σε δικαστήριο υπέρ της επιστροφής του γιου του στην πατρίδα του.
Ο Ελιάν επέστρεψε στην Κούβα, είναι πλέον μηχανικός και μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος. Λίγους μήνες πριν τις εκλογές, δήλωνε σε αμερικανικά ΜΜΕ: «Η μητέρα μου έδωσε τη ζωή της για μένα. Της το χρωστάω αυτό, όχι μόνο γιατί με γέννησε, αλλά γιατί σε μία επικίνδυνη κατάσταση πάλεψε μέχρι το τέλος για να με κρατήσει ζωντανό». Και όταν ρωτήθηκε για το μέλλον της Κούβας, απάντησε: «Ορισμένες φορές, εμείς οι νέοι θεωρούμε ότι αν σταματήσουμε να είμαστε σοσιαλιστική χώρα και υποκύψουμε στον καπιταλισμό, θα γίνουμε σαν τις ΗΠΑ, την Γαλλία, την Ιταλία… όμως αυτό δεν είναι αλήθεια. Αν η χώρα μας υποκύψει θα γίνει άλλη μια αποικία, ακόμα πιο φτωχή από όσο είναι σήμερα, σαν την Αϊτή. Πράγματι, η επανάσταση θα μπορούσε να έχει πετύχει πολλά περισσότερα, ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε το πιο σημαντικό ιστορικό δεδομένο. Είμαστε μια χώρα υπό πολιορκία».
