Νέο βιβλίο Β. Λιόση: Ναζισμός: Τα αίτια γέννησης και γιγάντωσής του
Στη μνήμη του Παύλου Φύσσα
«Στ’ όνομα των ανθρώπων που σαπίζουν στη φυλακή,
Στ’ όνομα των εξορισμένων γυναικών,
Στ’ όνομα όλων των συντρόφων μας
Που μαρτύρησαν και σφαγιάσθηκαν
Για να μη δεχτούν τον ίσκιο.
Πρέπει να στραγγίξουμε την ορμή
Και να σηκώσουμε το ξίφος
Για να φυλάξουμε την ιερή εικόνα
Των αθώων, που κυνηγήθηκαν παντού
Και που θα θριαμβεύσουν».
Γιώργος Καραβασίλης
ΝΑΖΙΣΜΟΣ: ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΓΙΓΑΝΤΩΣΗΣ ΤΟΥ
Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΚΑΙ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΗ ΤΟΥ ΒΑΣΗ-Η ΡΗΤΟΡΙΚΗ ΚΑΙ Η ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ-ΤΟ ΠΩΣ ΚΑΙ ΤΟ ΓΙΑΤΙ-ΤΟ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:
Ο ναζισμός, η πιο απάνθρωπη θεωρία και πρακτική που παρουσιάστηκε στη σύγχρονη ιστορία του καπιταλισμού, υπήρξε ένα πολιτικό και ιδεολογικό ρεύμα που εγγράφηκε βαθιά στη μνήμη της ανθρωπότητας. Μελετώντας κάποιος τα ιστορικά δεδομένα του μεσοπολέμου και του Β΄ παγκόσμιου πολέμου, δεν μπορεί παρά να αναρωτηθεί: Ποιο ήταν το κοινωνικό υπόβαθρο που γέννησε αυτό το ιστορικό εξάμβλωμα; Μήπως αυτή η απίστευτη συσσώρευση φρικαλεοτήτων οφείλεται στην ανθρώπινη φύση;
Αν επιθυμούμε να μη μείνουμε στο εξωτερικό περίβλημα των πραγμάτων, αλλά να διεισδύσουμε χειρουργικά στην εσώτερη δομή τους και αν πιστεύουμε πως ουσία και φαινόμενο δεν ταυτίζονται, τότε έχουμε μία επιλογή. Όσον αφορά την εξέταση του ναζισμού, όπως και κάθε κοινωνικού, πολιτικού, οικονομικού και ιστορικού φαινομένου, οφείλουμε να την πραγματοποιήσουμε μέσω της διαλεκτικής, λαμβάνοντας υπόψη την ιστορικότητά του, να ιεραρχούμε τις αιτίες, να διαχωρίζουμε αίτια και αιτιατά. Επομένως, μιλώντας για τον ναζισμό τα ερωτήματα που τίθενται είναι πολλά και κρίσιμα: Ήταν προϊόν παρθενογένεσης; Πώς οι θεμελιωτές του έθεσαν τις βάσεις του; Γιατί έλαβε τέτοια έκταση στη Γερμανία;
Σε ερωτήματα όπως τα παραπάνω αλλά και άλλα επιχειρεί το ανά χείρας βιβλίο να απαντήσει με το βλέμμα στραμμένο πάντα στο σήμερα και το αύριο. Και έχοντας πάντα εδραιωμένη την αντίληψη ότι η θεωρία αποκτά αξία μόνον όταν μετατρέπεται σε υλική δύναμη.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α: ΤΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
Α1. Το νέο στάδιο του καπιταλισμού
Α2. Ιμπεριαλιστικοί σχεδιασμοί
Α3. Βασικές οικονομικές αντιθέσεις
Α4. Ο Α΄ παγκόσμιος πόλεμος
Α5. Η ρωσική επανάσταση
Α6. Η επιρροή της ρωσικής επανάστασης
Α7. Μια μορφή απάντησης από το αστικό στρατόπεδο
Α8. Οι εξελίξεις στην οικονομία τη δεκαετία του 1920
Α9. Η μεγάλη καπιταλιστική κρίση του 1929
Α10. Η στρατηγική του κεφαλαίου
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β: Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΣΤΟΝ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ
Β1.Το ιμπεριαλιστικό «όραμα» της Παγγερμανίας
Β2. Η ανάπτυξη της γερμανικής οικονομίας
Β3. Η γερμανική επανάσταση
Β4. Η συνθήκη των Βερσαλλιών
Β5. Η δημοκρατία της Βαϊμάρης (Το πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό πλαίσιο)
Β6. Η εξέλιξη της εκλογικής επιρροής των κυριότερων κομμάτων στη Γερμανία του μεσοπολέμου
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ: ΤΑ ΠΡΩΤΟΝΑΖΙΣΤΙΚΑ ΙΔΕΟΛΟΓΗΜΑΤΑ
Γ1. Μυστικισμός και πρωτοναζιστικές ιδέες σε σύζευξη
Γ2. Η φιλοσοφική βάση του ναζισμού: τα πρόδρομα ρεύματα
Γ3. Ο κοινωνικός δαρβινισμός
Γ4. Η άρια φυλή και ο ρατσισμός: απόρροια ψευδοεπιστημονικών θεωριών
Γ5. Η ιδεολογία της αποικιοκρατίας και οι δοκιμές της μελλοντικής ναζιστικής πρακτικής
Γ6. Αντισημιτισμός
Γ7. Η πρωσική παράδοση και ο ρόλος του στρατού
Γ8. Ο μύθος του εσωτερικού εχθρού
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ: ΒΑΣΙΚΕΣ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΟΡΙΖΟΥΣΕΣ ΤΩΝ ΝΑΖΙ ΣΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ
Δ1. Ρατσισμός-Φυλή-Έθνος
Δ2. Αντικομμουνισμός
Δ3. Ψευδοσοσιαλισμός
Δ4. Για την πολιτική γενικά
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε: Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΥΣ ΤΟΥ ΝΑΖΙΣΜΟΥ
Ε1. Οι αναφορές στον Πλάτωνα
Ε2. Άλφρεντ Ρόζενμπεργκ: Ο μύθος του 20ου αιώνα
Ε3. Οι φιλοσοφικές βάσεις του Όττο Ντήτριχ
Ε4. Βάλτερ Νταρρέ: Αίμα και Γη
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ: ΟΙ ΝΑΖΙ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ: ΚΡΑΤΟΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΗΣ ΜΕ ΜΙΑ ΙΔΕΑ ΚΕΫΝΣΙΑΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
ΣΤ1. Η νύχτα των μεγάλων μαχαιριών
ΣΤ2. Το ναζιστικό νομικό πλαίσιο: Η κατοχύρωση της δικτατορίας
ΣΤ3. Τα SS: Η ελίτ των ναζί
ΣΤ4. Ναζιστικό κράτος «πρόνοιας» και εργασία
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ: Η ΝΑΖΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ
Ζ1. Η αξία της προπαγάνδας στο Αγών μου
Ζ2. Ο γκουρού της ναζιστικής προπαγάνδας
Ζ3. Η προπαγάνδα των ναζί την περίοδο της εξουσίας τους
Ζ4. Προπαγάνδα και νεολαία
Ζ5. Προπαγάνδα και πόλεμος
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: Οι αρχές πολέμου κατά Γκέμπελς
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η: ΤΟ NSDAP ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΤΑΞΕΙΣ
Η1. Οι ναζί και οι μικροαστοί
Η2. Οι ναζί και η αστική τάξη
Η3. Οι ναζί και η εργατική τάξη
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ: ΟΙ ΝΑΖΙ ΣΤΟΝ Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ
Θ1. Το σχήμα του ζωτικού χώρου στον πόλεμο
Θ2. Η υλοποίηση του «οράματος» του ζωτικού χώρου
Θ3. Βασικές συνιστώσες της πολιτικής των ναζί στις κατεχόμενες χώρες
Θ4. Θάνατος: το απόλυτο μέτρο της ιμπεριαλιστικής βίας
Θ5. Η καταστροφή του αστικού ιστού και των υποδομών των κατεχόμενων πόλεων
Θ6. Η μεταφορά εργατών και η καταναγκαστική εργασία
Θ7. Η οικονομία των κατειλημμένων χωρών
Θ8. Η πείνα
Θ9. Η πολιτική δομή των κατεχόμενων χωρών και η σχέση των κυβερνήσεών τους με τους Γερμανούς
Θ10. Οι τιμωρίες και οι μαζικές σφαγές
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι: ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ
Ι1. Ο τρόπος διαμόρφωσης της κοινής γνώμης σχετικά με τους Εβραίους
Ι2. Η πορεία προς το Ολοκαύτωμα
Ι3. Το Ολοκαύτωμα: ίσως μία τομή στην ιστορία της ανθρώπινης βίας
Ι4. Το τέλος της θηριωδίας
Ι5. Η εκμετάλλευση του Ολοκαυτώματος από το σύγχρονο κράτος του Ισραήλ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΑ: Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΤΩΝ ΝΑΖΙ ΚΑΙ ΕΝ ΓΕΝΕΙ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ
ΙΑ1. Οι στοχοποιημένες κατηγορίες και οι λόγοι εξόντωσής τους
ΙΑ2. Ειδικά για την εξόντωση των Εβραίων
ΙΑ3. Συμμετείχαν οι Γερμανοί ενεργά στον αντισημιτισμό;
ΙΑ4. Οι άνθρωποι είναι βίαιοι από τη φύση τους;
ΙΑ5. Γιατί οι άνθρωποι υιοθετούν παραδοξότητες και συμπεριφέρονται βίαια;
ΙΑ6. Τα φροϋδικά εργαλεία και ο ρόλος της ψυχολογίας στην προσπάθεια ερμηνείας της συμπεριφοράς των ναζί
ΙΑ7. Οι προϋπάρχουσες παράμετροι
ΙΑ8. Η άγνωστη παράμετρος: Οι μεθαμφεταμίνες
ΙΑ9. Τα υλικά κίνητρα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΒ: ΟΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ/ΝΑΖΙΣΜΟΥ
ΙΒ1. Για τους ορισμούς γενικά
ΙΒ2. Η προσέγγιση του κομμουνιστικού κινήματος στον μεσοπόλεμο
ΙΒ3. Η προσέγγιση της σοσιαλδημοκρατίας στον μεσοπόλεμο
ΙΒ4. Ο ναζισμός ως προϊόν του Χίτλερ
ΙΒ5. Ο ναζισμός ως υποσύνολο του ολοκληρωτισμού
ΙΒ6. Η εννοιολόγηση του φασισμού από σύγχρονους επιστήμονες των κοινωνικών επιστημών
ΙΒ7. Μία απόπειρα ορισμού
ΙΒ8. Δικτατορία και φασισμός: Δύο ισοδύναμες έννοιες;
ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ: ΤΟ ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: Μια πολιτιστική αντιφασιστική πρόταση
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ