1

Πρωτοβουλία Μελών της Ακαδημαϊκής Κοινότητας για την Υπεράσπιση του Ασύλου

Αύγουστος 2019

Η νέα κυβέρνηση έχει ήδη εξαγγείλει και επισπεύδει νομοθετικά την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, το οποίο με κάθε τρόπο δυσφημεί ως «άσυλο ανομίας».

Δεν είναι η πρώτη φορά ιστορικά που το πανεπιστημιακό άσυλο, τόσο στη χώρα μας όσο και διεθνώς, πλήττεται από ιδεοληψίες, διαστρεβλώσεις, ψευδολογίες και εν τέλει από μια βαθιά εχθρική στάση της πολιτικής εξουσίας. Αυτός είναι και ο αδιάψευστος μάρτυρας της σημασίας του θεσμού του πανεπιστημιακού ασύλου, ο οποίος υπάρχει σε όλο τον κόσμο εδώ και αιώνες, ως σύμφυτος με την ίδια την έννοια του Πανεπιστημίου.

Η κυβέρνηση καλείται να δηλώσει αν έχει οποιαδήποτε στατιστική έρευνα, η οποία μπορεί να αποδείξει ότι την περίοδο 2011-2015, όταν το άσυλο δεν υφίστατο ως νομοθετικά κατοχυρωμένος θεσμός, υπήρξε μείωση της παραβατικότητας στα πανεπιστήμια.

Εξάλλου, όλοι οι σχετικοί μεταπολιτευτικοί νόμοι περί του ασύλου πάντοτε με σαφήνεια κατοχύρωναν δυνατότητα αστυνομικής παρέμβασης, χωρίς την άδεια των πρυτανικών αρχών, υπό συγκεκριμένες συνθήκες.

Ζητήματα παραβατικών συμπεριφορών ή και εκφυλιστικών φαινομένων βεβαίως εντοπίζονται και στα ελληνικά πανεπιστήμια – διακίνηση ναρκωτικών, επιθέσεις κλπ. Αυτά όμως δεν πρόκειται να αντιμετωπιστούν με την κατάργηση του ασύλου, όπως δεν συνέβη ούτε στο παρελθόν, όπως δεν συμβαίνει ούτε σε χώρους εκτός πανεπιστημίων, όπου δεν υπάρχει άσυλο.

Υπάρχουν άλλες μέθοδοι αντιμετώπισης, που σχετίζονται με τη ζωή και τη λειτουργία όλες τις μέρες και τις περισσότερες ώρες της μέρας των πανεπιστημιουπόλεων ως ανοιχτών, φιλόξενων, δημόσιων χώρων δραστηριοτήτων και ανταλλαγής ιδεών, με συμμετοχή πολιτών εντός και εκτός πανεπιστημίου. Ασφαλή πανεπιστήμια είναι τα ζωντανά πανεπιστήμια. Οι υπηρεσίες των πανεπιστημίων πρέπει να χρηματοδοτηθούν ώστε να διαθέτουν επαρκή και αποτελεσματική φύλαξη. Και βέβαια, χρειάζεται ορθή εφαρμογή του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου, που αποδίδει σαφείς αρμοδιότητες και υποχρεώσεις στην Ελληνική Αστυνομία.

Είναι πρωτόγνωρη η εχθρότητα της νέας κυβέρνησης προς το πανεπιστημιακό άσυλο και προς τα δημόσια πανεπιστήμια, τα οποία συστηματικά αποπειράται να δυσφημίσει. Η επίθεση στο άσυλο αποτελεί στην πραγματικότητα επίθεση στο ίδιο το δημόσιο Πανεπιστήμιο. Η κατάργηση του ασύλου συνιστά μέσο απαξίωσης και συρρίκνωσης του ρόλου του δημόσιου Πανεπιστημίου, σταδιακής ιδιωτικοποίησής του εκ των έσω, προκειμένου όταν κάποια στιγμή οι πολιτικές συνθήκες το επιτρέψουν να υπάρξει και επίσημη λειτουργία κερδοσκοπικών ιδρυμάτων σε πανεπιστημιακό επίπεδο.

Το πανεπιστημιακό άσυλο είναι ακαδημαϊκός θεσμός και σύμβολο δημοκρατίας. Δεν είναι ιστορικό απολίθωμα. Το άσυλο ιδεών, λόγου, έρευνας και ανθρώπων αποτελεί και άσυλο δράσεων. Απαιτεί μια ευρεία γκάμα ζητημάτων να επιλύεται εσωτερικώς από την πανεπιστημιακή κοινότητα. Χάρη στο άσυλο, το δημόσιο Πανεπιστήμιο απολαμβάνει έναν βαθμό ελευθερίας έρευνας και διδασκαλίας, λόγου και δράσεων, ο οποίος σε κερδοσκοπικά ιδρύματα δεν υφίσταται. Το άσυλο δεν προστατεύει μόνο από κρατικούς καταναγκασμούς, αλλά και από ιδιοτελή συμφέροντα και τις επιβολές τους. Για όλους αυτούς τους λόγους, το άσυλο σημαίνει δημόσιο Πανεπιστήμιο, και η κατάργησή του σημαίνει περαιτέρω επίθεση στο δημόσιο Πανεπιστήμιο. Η κατάργηση του ασύλου συγκρούεται με το Σύνταγμα και το παραβιάζει, όπως το έχει αναλύσει έξοχα ο Αριστόβουλος Μάνεσης.

Καλούμε το σύνολο της ακαδημαϊκής κοινότητας, τα όργανα διοίκησης, τους συλλόγους (μελών ΔΕΠ, εργαζομένων, φοιτητικούς) να υπερασπιστούν το πανεπιστημιακό άσυλο, να αντιταχθούν σθεναρά στην προσπάθεια κατάργησής του και να αποτρέψουν την επίθεση που δέχεται το δημόσιο Πανεπιστήμιο.

Υπογραφές (στις 1/8/2019)