Τί σημαίνει η ίδρυση του κόμματος Βάγκενκνεχτ για τη Γερμανία και την εργατική τάξη της;

 

του Ιωάννη Παπαδάκη

 

Στις 23/10 στο Βερολίνο παρουσίασε η Sahra Wagenknecht την ίδρυση της ‘’Συμμαχίας Sahra Wagenknecht  (Bündnis Sahra Wagenknecht)’’ με σκοπό την ίδρυση κόμματος που θα συμμετάσχει στις ευρωεκλογές του 2024.

 

Ποια είναι η Sahra Wagenknecht;

Η Βάγκενκνεχτ εντάχθηκε στο SED το 1989, ενώ ήταν μέλος της κομμουνιστικής πλατφόρμας του PDS επαινώντας συχνά τη ΛΔΓ, κρατώντας αργότερα όμως και κριτική στάση απέναντι της (πχ για τη Στάζι).  Από το 2015 μέχρι το 2019 ήταν συναρχηγός στο κόμμα Die Linke, ασκώντας συχνά κριτική προς την ηγεσία του.

Με τον σύζυγο της, Oskar Lafontaine, ίδρυσαν το 2018 το κίνημα ‘’Aufstehen’’ (Σηκωθείτε) με σκοπό τη συνένωση της γερμανικής Αριστεράς, χωρίς μεγάλη επιτυχία. Το 2021 εκδόθηκε το βιβλίο της-best seller ‘’Οι αυτο-δίκαιοι’’, όπου ασκεί δριμύτατη κριτική στη σύγχρονη Αριστερά της Δύσης.

Τη Δευτέρα 23/10 ίδρυσε τη ‘’Συμμαχία για τη λογική και τη δικαιοσύνη’’ με σκοπό τη συγκέντρωση δωρεών για την ίδρυση κόμματος το 2024.

 

Τί πρόγραμμα θα μπορούσε να πρεσβεύσει;

Ο ιστότοπος της συμμαχίας απαριθμεί 4 βασικούς άξονες: οικονομική λογική, κοινωνική δικαιοσύνη, ειρήνη και ελευθερία. Όπως αναφέρει η συμμαχία: ‘’Η Γερμανία κυβερνάται εδώ και χρόνια παρακάπτοντας τη θέληση της πλειοψηφίας’’, ενώ συνεχίζει υποστηρίζοντας πως δεν ανταμείβονται οι καλές επιδόσεις, αλλά τα χρήματα αναδιανέμονται από τους σκληρά εργαζόμενους προς τη γερμανική ελίτ. Καταγγέλλεται το αυταρχικό πολιτικό στυλ και η διάλυση της βιομηχανίας και των μεσαίων επιχειρήσεων. ‘’Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται πως δεν εκπροσωπούνται από κανένα κόμμα’’, συνεχίζει η δήλωση.

Σε τί διαφέρει από το Die Linke; Η Βάγκενκνεχτ ζητά περιορισμό του αριθμού των προσφύγων και εισαγωγή φθηνής ενέργειας από τη Ρωσία. Επίσης τάσσεται ενάντια στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και τις παραδόσεις όπλων στην Ουκρανία. Ενώ το Die Linke επιδιώκει την επιτάχυνση του αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής, η Βάγκενκνεχτ υποστηρίζει πως οι αντλίες θερμότητας και τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι μόνο για άτομα με υψηλά εισοδήματα. “Πολλοί άνθρωποι δεν αισθάνονται πλέον ότι εκπροσωπούνται από κανένα κόμμα και ψηφίζουν το AfD από απελπισία. Νομίζω ότι θα ήταν καλό αυτοί οι άνθρωποι να είχαν ξανά μια αξιόπιστη διεύθυνση”, όπως λέει η ίδια.

 

Ποιος από το Die Linke υποστηρίζει τη Βάγκενκνεχτ;

Εκτός από την Βάγκενκνεχτ, στην παρουσίαση στο Βερολίνο ήρθαν και αρκετοί συναγωνιστές: η προηγούμενη συμπρόεδρος της παράταξης του Die Linke, Amira Mohamed Ali, ο έμπιστος και συνάδελφος της κοινοβουλευτικής ομάδας της Wagenknecht, Christian Leye, ο πρώην διευθύνων σύμβουλος του Αριστερού Κόμματος στη Βόρεια Ρήνο -Βεστφαλία, Lukas Schön, και ο επιχειρηματίας Ralph Suikat Platz. Από την κοινοβουλευτική παράταξη του Die Linke, οι βουλευτές Klaus Ernst, Alexander Ulrich, Sevim Dagdelen, Ali Al-Dailami, Zaklin Nastic, Andrej Hunko και Jessica Tatti είναι μεταξύ των 16 υπογραφόντων δήλωσης παραίτησης που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα.

H Βάγκενκνεχτ μαζί με τους ακόλουθους της θα παραμείνουν στο Die Linke μέχρι τέλους του έτους, προκειμένου η μετάβαση να γίνει πιο ομαλή, αλλά και για να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση των 108 συνεργατών της.

 

Πώς αντιδρά το Die Linke;

Οι επικεφαλής Τζανίν Βίσλερ και Μάρτιν Σιρντεβάν έχουν ήδη προετοιμάσει προσχέδιο για το εκτελεστικό συμβούλιο της Δευτέρας (23/10) προκειμένου να αποκλειστούν όσα μέλη συμμετέχουν στη ‘’Συμμαχία’’ και να τους αφαιρεθούν τα δικαιώματα τους. Ζήτησαν μάλιστα από τους βουλευτές που συμμετέχουν στη ‘’Συμμαχία’’ να παραδώσουν τις θέσεις τους.

 

Τί μπορεί να σημαίνει ένα νέο κόμμα για το Die Linke;

Το Die Linke απέσπασε μόνο το 4.9% των ψήφων για τις ομοσπονδιακές εκλογές του 2021, επομένως, μια διάσπαση θα μπορούσε θεωρητικά να επιδεινώσει τα ποσοστά του κόμματος, τα μέλη του οποίου ωστόσο ελπίζουν σε ανάκαμψη μετά το τέλος της μακροχρόνιας διαμάχης με τη Βάγκενκνεχτ. Σε περίπτωση αποχώρησης των βουλευτών της ‘’Συμμαχίας’’, τότε το Die Linke θα χάσει τα προνόμια της κοινοβουλευτικής ομάδας με ότι συνέπειες μπορεί αυτό να έχει για το κόμμα.

 

Τί θα σήμαινε για τα υπόλοιπα κόμματα;

Σύμφωνα με διάφορες δημοσκοπήσεις, ένα δυνητικό κόμμα Βάγκενκνεχτ θα μπορούσε να λάβει έως και 27% των ψήφων, ενώ μεγάλη δεξαμενή ψηφοφόρων προέρχεται από το AfD, με το οποίο θεωρείται από πολλούς ότι μοιράζεται παρόμοιες θέσεις σχετικά με τις κυρώσεις στη Ρωσία και το μεταναστευτικό/προσφυγικό.

 

Ακόμη ένα μικροαστικό κίνημα

Είναι ξεκάθαρο πως η Βάγκενκνεχτ στοχεύει την άντληση στήριξης από τη μικροαστική τάξη της Γερμανίας, κάνοντας ξεκάθαρο πως το οικονομικό της πρόγραμμα θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό και τη μεσαία τάξη, ενώ τάχθηκε υπέρ της ‘’αξιοκρατίας’’. Ενώ το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα βρίσκεται σε μία τεράστια κρίση, η Βάγκενκνεχτ με τους ‘’συντρόφους’’ της επιστρέφουν στην παλιά σοσιαλδημοκρατία της ισορροπίας μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας, ρίχνοντας την ευθύνη για την κρίση στη λάθος οικονομική πολιτική και όχι στο σύστημα που τη δημιουργεί. Επιπλέον, ο επιχειρηματίας Thomas Suikat που συμμετείχε στη συνέντευξη τύπου, δήλωσε ότι είναι υπέρ της προστασίας των μεσαίων επιχειρήσεων απέναντι στις μεγάλες εταιρίες καθώς και υπέρ του φόρου πλούτου.

Χαρακτηριστικό ήταν πως στη συνέντευξη τύπου δεν υπήρχε κανείς συνδικαλιστής, ενώ δεν αναφέρθηκε λέξη για την ταξική πάλη, τον αγώνα για συνδικαλισμό και τις απεργίες που διεξάγονται στη χώρα. Επιπλέον, ο Christian Leye υποστήριξε ότι το κόμμα θα αναπτυχθεί με αργό και ελέγξιμο τρόπο για να αποφευχθεί η είσοδος καριεριστών, ωστόσο, αυτό έχει πιθανόν να κάνει με την εισροή ακροδεξιών στη συμμαχία, με τους οποίους μοιράζονται αν όχι κοινές, παρόμοιες απόψεις για το μεταναστευτικό. Η επικεφαλής της συμμαχίας επαίνεσε μάλιστα τη ρατσιστική μεταναστευτική πολιτική της Δανίας, ενώ μίλησε για την «ανεξέλεγκτη μετανάστευση που καταπονεί τη χώρα».

Η αυστηρή ανάπτυξη της συμμαχίας κάνει ξεκάθαρο πως δεν πρόκειται για ένα δημοκρατικό κίνημα, αλλά για ένα κόμμα «από τα πάνω προς τα κάτω», με καμία αναφορά στον σοσιαλισμό ή την Αριστερά. Πρόκειται ξεκάθαρα για ένα κόμμα που προσπαθεί να προσελκύσει τη συμπάθεια των αυτοαπασχολούμενων και του μικρού κεφαλαίου (όπως ακριβώς κάνει και το AfD), που πλήττονται από την αύξηση του κόστους ενέργειας και δουλεύουν σκληρά για να επιβιώσουν βγάζοντας συχνά λιγότερα από τους εργαζόμενους (τουλάχιστον οι πρώτοι). Εξ ου και η αναφορά στην αξιοκρατία, τους σκληρά εργαζόμενους και την άρση των κυρώσεων, δίχως ωστόσο να γίνεται κουβέντα για έξοδο από ΕΕ και ΝΑΤΟ, παρά μόνο ‘’ισαποστακική’’ κατηγορία και της Ρωσίας και του ΝΑΤΟ για ψηφοθηρικούς λόγους.

Η ίδια ρατσιστική μικροαστική λογική οδηγεί και στις απόψεις της για το μεταναστευτικό/προσφυγικό, στο οποίο η χώρα της έχει παίξει τεράστιο ρόλο, τόσο με τους πολέμους όσο και με την οικονομική εκμετάλλευση άλλων κρατών. Ζητάει τον αποκλεισμό και τη θέσπιση κανόνων μετανάστευσης και περιορισμό των προσφύγων (λες και τώρα η Γερμανία είναι ξέφραγο αμπέλι), αντί να κατηγορήσει τον ιμπεριαλισμό της Δύσης και της χώρα της που εξαναγκάζει τον κόσμο να αναζητήσει στη Γερμανία μία καλύτερη μοίρα προκειμένου να μη πεθάνει απ’ την πείνα και τους πολέμους.

 

Ξαναζεσταμένο φαγητό

Είναι δεδομένο πως το κόμμα Βάγκενκνεχτ θα προσελκύσει μεγάλη μερίδα μικροαστών, διότι απευθύνεται στην εργατικότητα τους, στην δήθεν προστασία τους από το μεγάλο κεφάλαιο και τα ατομικιστικά ρατσιστικά τους αντανακλαστικά και θα μειώσει τις δυνάμεις του AfD. Μεγάλη μερίδα της εργατικής τάξης ενδεχομένως να πέσει στην παγίδα της Βάγκενκνεχτ, δεδομένου ότι αναζητά ένα κόμμα υπέρ του κόσμου της εργασίας, σε αντίθεση με το πλήρως υποστηρικτικό στον καπιταλιστικό Die Linke. Οι θέσεις της Βάγκενκνεχτ ωστόσο δε διαφέρουν στο οικονομικό πεδίο από το Die Linke, έχουν ξαναδοκιμαστεί και έχουν προδιαγεγραμμένη πορεία.