Το μεγάλο μας τσίρκο

του Αλέξανδρου Μπάρτζου

Και να σκεφτώ αν πρέπει να γελάσω,

να κλάψω, να φωνάξω, ή να σωπάσω

Αυτοί οι στίχοι περιγράφουν την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η κοινωνία, με το ένα περιστατικό κατάχρησης εξουσίας από αστυνομικούς μετά το άλλο. Φυσικά, γι’ αυτούς που ήδη γνωρίζουν ότι οι αστυνομικοί αποτελούν το ένοπλο σώμα υπεύθυνο για την συνέχιση της κεφαλαιοκρατίας, βρίσκουν απολύτως λογικό ότι δεν θα μπορούσε να αποτελείται από ανθρώπους με λεπτά αισθήματα και δημοκρατικές ευαισθησίες.

Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι όλοι οι αστυνομικοί είναι τέρατα. Ωστόσο, όπως κάποιοι αστυνομικοί – και μάλιστα αξιωματικοί – λένε, οι σχολές της αστυνομίας δεν έχουν ως κύριο στόχο να διδάξουν τον σεβασμό στον άνθρωπο και την δημοκρατία, αλλά λειτουργούν ως διαγωνισμοί φασιστών και είναι συχνό το φαινόμενο τραμπουκισμού μεταξύ των μαθητευόμενων αστυνομικών, δηλαδή της ακροδεξιάς πλειοψηφίας, προς την μειοψηφία. Κι αυτό φυσικά δεν γίνεται τυχαία. Η δουλειά που αναλαμβάνουν οι αστυνομικοί (συγκεκριμένα οι ομάδες καταστολής) προϋποθέτει ο χαρακτήρας τους είναι κατάλληλος για να την φέρει εις πέρας.

Άλλωστε, άνω του 50% των αστυνομικών ψήφιζε την εγκληματική οργάνωση Χρυσή Αυγή για να τους εκπροσωπήσει στο κοινοβούλιο. Φωτογράφοι διαρκώς βρίσκουν ναζιστικά σήματα στα κράνη και στις στολές τους. Δημοσιογράφοι ερευνούν το πώς εδώ και χρόνια ένοπλοι φασίστες συνεργάζονταν με την αστυνομία για τον ξυλοδαρμό διαδηλωτών, εν γνώσει των κρατικών μυστικών υπηρεσιών.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της απόπειρας δολοφονίας του Δημήτρη Κουσουρή από χρυσαυγίτες. Μέσα στο καφενείο στο οποίο έγινε η επίθεση, βρισκόταν αστυφύλακας ο οποίος όχι μόνο δεν προσπάθησε να την αποτρέψει, αλλά δεν ανέφερε και τίποτα στην υπηρεσία του. Ο χρυσαυγίτης που κατηγορήθηκε για την επίθεση “διέφυγε” από την αστυνομία, και ήταν φυγόδικος μέχρι που παραδόθηκε (θυμίζει κάποια άλλη περίπτωση;).

Αλλά και στην πιο γνωστή δολοφονία, του Παύλου Φύσσα. Από τα σήματα των ΔΙΑΣ προς το κέντρο, φαίνεται ότι υπήρχαν αστυνομικές δυνάμεις στον χώρο και παρακολούθησαν άπραγοι την επίθεση των χρυσαυγιτών με σιδερογροθιές και μαχαίρια στην παρέα του Φύσσα και τελικά την δολοφονία του. Μάλιστα, η έρευνα της Forensic Architecture του πανεπιστημίου του Λονδίνου, είχε δείξει ότι είναι πιθανό να βρίσκονταν αστυνομικοί των ΔΙΑΣ ακριβώς μπροστά στο περιστατικό.

Μα είναι σοβαρή ευρωπαϊκή αστική δημοκρατία αυτή; Ναι φυσικά. Αυτή είναι η αστική δημοκρατία και αυτά τα φαινόμενα φυσικά δεν συμβαίνουν μόνο στην Ελλάδα.

Είναι γνωστό το πώς επετράπη στους υποστηρικτές του Τραμπ από την αστυνομία να εισβάλουν στο Καπιτώλιο. Το ότι οι αστυνομικοί που σκοτώνουν αφροαμερικανούς λόγω του ναζιστικού τους μένους, χαίρουν ευνοϊκής μεταχείρισης από την δικαιοσύνη και την πολιτεία. Υπάρχουν δεκάδες τέτοιες υποθέσεις, που επειδή δεν απασχόλησαν την κοινή γνώμη κι επειδή ο κόσμος δεν αντέδρασε, θάφτηκαν.

Το περιστατικό της Νέας Σμύρνης αποτέλεσε την σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για τους ανθρώπους που ίσως απλά να αντιμετώπιζαν την αστυνομία με καχυποψία. Φυσικά είναι γνωστό πλέον τί συνέβη. Μια οικογένεια καθόταν στην πλατεία, κάποιοι αστυνομικοί αποφάσισαν να τους γράψουν πρόστιμο. Άνθρωποι που ήταν μπροστά στο περιστατικό αντέδρασαν, ρωτώντας γιατί απαγορεύεται να κάθονται στην πλατεία κι οι αστυνομικοί απάντησαν “διότι απαγορεύεται”. Ενώ ένας παρευρισκόμενος συνομιλούσε ήρεμα με έναν αστυνομικό, ένας άλλος αστυνομικός αποφάσισε να τον συλλάβει, χωρίς να έχει διαπράξει προφανώς κανένα απολύτως αδίκημα, όπως φαίνεται στο βίντεο. Ο αστυνομικός τράβηξε το γκλοπ και τον χτυπούσε με μίσος για ώρα, χωρίς να ενδιαφέρεται για τις φωνές του συλληφθέντα, που έλεγαν “πονάω”, ούτε φυσικά για τις κάμερες που βιντεοσκοπούσαν τα αίσχη του.

Μεγαλύτερο ενδιαφέρον και αποστροφή όμως προκαλούν όσα ακολούθησαν. Κανάλια και ΜΜΕ ισχυρίζονταν για ώρες, ότι μια οργανωμένη ομάδα 30 ατόμων επιτέθηκε απρόκλητα σε μοτοσυκλετιστές των ΔΙΑΣ. Μάλιστα, αναφέρουν ότι “Ακολούθησε μάχη σώμα με σώμα με τους  αστυνομικούς να ζητούν ενισχύσεις από δυνάμεις των ΔΙΑΣ και ΟΠΚΕ.”. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι οι πάνοπλες δυνάμεις των ΟΠΚΕ ειδικεύονται σε συλλήψεις ένοπλων ληστών, απαγωγών, δραπετών από την φυλακή σε δύσβατα μέρη κλπ. Φυσικά όσα έγραψαν τα μέσα, δεν είχαν καμία απολύτως σχέση με την πραγματικότητα.

Την επόμενη μέρα από το περιστατικό και τα ψέματα των ΜΜΕ και της ΕΛΑΣ, ο γραμματέας των ειδικών φρουρών είπε “Βγήκε ένα γκλοπ που δεν έπρεπε να βγει, διότι ξέρουμε ότι τραβάνε με κινητά”. Το μόνο πρόβλημα που εντοπίζει ο γραμματέας των ειδικών φρουρών, στην χρήση παράνομου σιδερένιου πτυσσόμενου γκλοπ είναι πως η κοινή γνώμη θα το μάθαινε. Να σημειωθεί ότι ο γ.γ. της ένωσης αστυνομικών δυτικής Αττικής, δήλωσε ότι το γκλοπ που χρησιμοποιήθηκε ήταν παράνομο. Και το πρόβλημα δεν είναι ότι χρησιμοποιήθηκε παράνομο εργαλείο συμμόρφωσης για τον ξυλοδαρμό ενός αθώου ανθρώπου, αλλά ότι υπήρχαν κινητά που βιντεοσκοπούσαν το συμβάν!

Βουλευτής της κυβερνητικής πλειοψηφίας βγήκε στον αέρα και αποκάλυψε τα στοιχεία (όνομα κλπ) του ξυλοκοπηθέντος από τους αστυνομικούς, προσπαθώντας να δικαιολογήσει την επίθεση εις βάρος του. Όπως ισχυρίστηκε το θύμα της επίθεσης ανήκε σε αριστερή οργάνωση και είχε συμμετάσχει σε πρόσφατες διαδηλώσεις. Όλα αυτά σε μια απελπισμένη προσπάθεια να δικαιολογήσει την επίθεση και τον ξυλοδαρμό, την οποία έχουν καταδικάσει μέχρι και κάποιοι (λίγοι) αστυνομικοί. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ότι ο συγκεκριμένος βουλευτής αποφάσισε να στοχοποιήσει το θύμα της επίθεσης με αυτόν τον τρόπο. Το θέμα είναι ότι ένας βουλευτής έχει πρόσβαση σε αυτές τις πληροφορίες!

Ένας υπουργός μάλιστα της κυβέρνησης, αναδημοσίευσε στο Twitter βίντεο που υποτίθεται πως έδειχνε τον ξυλοκοπηθέντα να έχει αρπάξει το όπλο του αστυνομικού, προσπαθώντας προφανώς να δικαιολογήσει τον ξυλοδαρμό του. Η αναδημοσίευση κατέβηκε μετά από την κατακραυγή που δέχθηκε ο υπουργός.

Η μαζική απάντηση των κατοίκων στην αστυνομική αυθαιρεσία και όσα ακολούθησαν  ήταν εντυπωσιακή, ιδιαίτερα για μια περιοχή όπως η Νέα Σμύρνη. Το αποτρόπαιο και απερίφραστα καταδικαστέο λιντσάρισμα στον αστυνομικό όπως αποδείχθηκε δεν είχε καμία σχέση με την κινητοποίηση των απλών ανθρώπων. Είχε, μάλιστα ως αποτέλεσμα να αμαυρωθεί στα μάτια πολλών η συγκέντρωση με δίκαιο αίτημα τον περιορισμό της αστυνομικής αυθαιρεσίας.

Το πρόβλημα όμως δεν είναι μόνο ο συγκεκριμένος ξυλοδαρμός του ανθρώπου στη Ν. Σμύρνη, το πρόβλημα είναι συνεχές και άλυτο κι έχει ως συμπτώματα μόνο, τέτοιου είδους περιστατικά. Περιστατικά βίας, που όπως μας έδειξε ο Δεκέμβριος του 2008, μπορεί να γίνουν θανατηφόρα.

Ο ρόλος ενός σώματος όπως η αστυνομία στην σημερινή κοινωνία είναι απαραίτητος. Όσο υπάρχουν εγκληματίες, χρειάζεται να υπάρχουν κι άνθρωποι που προσπαθούν να τους αποτρέψουν. Το θέμα είναι πως κατά κοινή ομολογία, η αστυνομία με υπερβάλλοντα ζήλο προστατεύει τους μεγαλοεπιχειρηματίες και τους πολιτικούς που εξυπηρετούν τα συμφέροντά τους, ενώ δείχνει απροθυμία στην εκτέλεση των καθηκόντων τους για όλους τους υπόλοιπους. Παράλληλα, ο φασισμός αποδείχθηκε πως ιστορικά είναι η εφεδρεία του συστήματος για την βίαιη επιβολή των αστών στους εργαζομένους και μικροαστούς. Συνεπώς, αν η ταξική προτίμηση που δείχνει η αστυνομία στην προστασία των πολιτών μελετηθεί συνδυαστικά με τα υψηλά ποσοστά φασιστών στο σώμα, φαίνεται ξεκάθαρα ο ταξικός επιχειρησιακός χαρακτήρας της σημερινής αστυνομίας.

Το πρόβλημα δεν είναι μόνο οι σχολές της αστυνομίας, που παράγουν φασίστες, ούτε η πλειοψηφία των αστυνομικών που είναι ακροδεξιοί. Το πρόβλημα δεν είναι οι πολιτικοί που σπεύδουν να δικαιολογήσουν την δράση τους. Το πρόβλημα δεν είναι τα ΜΜΕ που αναπαράγουν τα ψέματα της πολιτείας και δίνουν βήμα σε ρουφιάνους που βγαίνουν για να στοχοποιήσουν τα θύματα, δημοσιεύοντας παράνομα τα προσωπικά τους στοιχεία. Δεν έχει να κάνει με το ποιος κυβερνάει και διαχειρίζεται αυτόν τον μηχανισμό.

Το πρόβλημα βρίσκεται στον λόγο για τον οποίο όλος αυτός ο μηχανισμός λειτουργεί. Βρίσκεται στο σύστημα και στις σχέσεις ιδιοκτησίας που δημιουργεί το τέρας του φασισμού, είτε φοράει στολή είτε όχι. Δεν αρκεί κανείς να επιτίθεται στο τέρας, αλλά χρειάζεται να μάχεται κατά του συστήματος που το γεννά.

Αυτοί που είναι αντίπαλοι του φασισμού χωρίς να ‘ναι αντίπαλοι του καπιταλισμού, αυτοί που παραπονιούνται για τη βαρβαρότητα που αιτία τάχα έχει τη βαρβαρότητα την ίδια, μοιάζουν μ’ ανθρώπους που θέλουν το μερτικό τους απ’ τ’ αρνί, χωρίς όμως να σφαχτεί το αρνί. Θέλουν να φάνε το κρέας, να μη δουν όμως τα αίματα.

Μπέρτολτ Μπρεχτ